Programmaboekje Jacob van Eyck festival 2023
28 september t/m 1 oktober te ‘s- Hertogenbosch, Heusden en Drunen
Beste
festivalbezoeker,
Nadat we in 2018 de succesvolle 1e editie van het Jacob van Eyckfestival hadden afgesloten, was meteen al duidelijk dat het naar meer smaakte: dit muzikale saluut aan de blinde jonkheer Jacob van Eyck moest en zou een vervolg krijgen. We wisten toen al dat het ingewikkelder zou worden: geen inbedding meer in het omvangrijke herdenkingsprogramma Heusden 700 en dus ook geen festival met gratis toegang voor iedereen.
Des te meer zijn we nu verheugd dat we er weer staan met een programma dat voor jong en oud van alles te bieden heeft en nog steeds gratis toegankelijk is. Het hart van het festival lig in ’s-Hertogenbosch. Dat is niet vreemd met twee over de hele wereld beroemde beiaarden.
De Vestingsstad Heusden is de geboorteplaats van Jacob van Eyck, vandaar dat we gebruik maken van het klinkend erfgoed in Heusden en Drunen. We mogen ons inmiddels het grootste Nederlands festival voor beiaardmuziek noemen!
Jacob van Eyck was niet alleen beiaardier van Heusden en Utrecht, maar ook een goede blokfluitist, die veel muziek heeft geschreven voor dit instrument. Op zondag 1 oktober zijn wij betrokken bij de Brabantse blokfluitdag die wordt afgesloten met een concert van het blokfluitorkest en de beiaard in Kunstencentrum het Pieck te Drunen.
Graag bedanken we de gemeente ’s-Hertogenbosch, gemeente Heusden, het Prins Bernhard Cultuurfonds, onze vrienden, sponsors en anonieme geldgevers voor hun onmisbare steun.
We wensen u een inspirerend muziekweekend toe!
Stadsbeiaardier van ’s-Hertogenbosch Heusden en Drunen
Joost van Balkom
Sint janstoren, ’s-Hertogenbosch
Meest imposante gebouw van ‘s- Hertogenbosch is de Sint Janskathedraal, gebouwd in de Brabantse Gotiek. De Sint Jan is aan de buitenkant opvallend rijk versierd met beeldhouwwerk. Uniek is de dubbele rij luchtbogen, iets wat in Nederland verder niet voorkomt.
Bovenin de 73 meter hoge toren hangen zowel luidklokken als een beiaard.
Torenstraat 18, ‘s- Hertogenbosch
Stadhuistoren, ‘s- Hertogenbosch
Het stadhuis van ‘s- Hertogenbosch dateert oorspronkelijk uit de tweede helft van de 14e eeuw.
Eind 17e eeuw werd het ingrijpend verbouwd en kreeg het een meer classicistisch voorkomen. Bovenin in het torentje, hangt sinds 1657 een klein klokkenspel van de gebroeders Hemony, gegoten in Zutphen in 1649. De beroemde firma Eijsbouts uit Asten heeft het in 1951 uitgebreid tot drie octaven.
Markt 1, ‘s- Hertogenbosch
Stadhuistoren, Heusden
Midden in Heusden staat het voormalige stadhuis. Het is ontworpen in de stijl van de Bossche School en dateert van 1956. Tegenwoordig is het in gebruik als bezoekerscentrum, dat onderdak biedt aan het streekarchief Langstraat Heusden Altena en het Toeristisch Informatiepunt Heusden. Het carillon heeft maar liefst 48 klokken. Het is een vier- octaafs carillon met een mooi helder geluid, gemaakt door Petit & Fritsen en Eijsbouts.
Pelsestraat 17, Heusden
Sint Lambertuskerk, Drunen
De oorsprong van de parochie Sint- Lambertus te Drunen ligt in de 13e eeuw, maar het huidige kerkgebouw is van 1954. Oorspronkelijk zou de kerk geen toren krijgen, maar dankzij een gift van de firma Lips kon deze toch gerealiseerd worden. Het carillon heeft 47 klokken. De zwaarste klok weegt maar liefst 861 kg. De klokken zijn in 1954/ 1955 gegoten door Eijsbouts – Lips. Drie daarvan zijn ook in gebruik als luidklok.
Raadhuisplein 2, Drunen
Het Pieck, Drunen
In 2018 ging in Drunen het kunstcentrum De Aleph, onder de naam Het Pieck, verder in het gebouw van De Voorste Vennen. De naam Pieck verwijst, volgens directeur Laura Hoek, naar het Anton Pieckplein, naar creativiteit en verwondering en naar het stimuleren van cursisten. In de Voorste Venne beschikt Het Pieck over een prachtige accommodatie. Er zijn zes muzieklokalen, een dansstudio, theaterzaal, werkplaats en ateliers voor beeldende kunst.
Anton Pieckplein 71, Drunen
Jacob van Eyck
Over de hele wereld is het werk van Jacob van Eyck befaamd.
Zijn werken voor blokfluit zijn uitzonderlijk virtuoos en worden nog altijd uitgevoerd. Minder bekend is dat hij ook veel heeft betekend voor de ontwikkeling van het carillon.
Jonkheer Jacob van Eyck kwam in 1589 of 1590 ter wereld. Hij was blind vanaf zijn geboorte. Zijn ouders zijn kort daarvoor vertrokken uit het katholieke ‘s- Hertogenbosch en hadden zich in het prinsgezinde Heusden gevestigd. Een groot deel van zijn jeugd heeft Jacob waarschijnlijk elders gewoond, maar daarna keerde hij terug naar zijn geboortestad. Hij zette nieuwe melodieën op de automatische speeltrommel van het Heusdense carillon, bespeelde incidenteel ook hand- en voetmatig en ondernam initiatieven om dit klokkenspel te verbeteren.
Ook heeft hij in deze periode vermoedelijk al zijn liefde voor en virtuositeit in het blokfluitspel ontwikkeld.
In 1625 werd Van Eyck beiaardier van de Utrechtse Dom en later ook van de Janskerk, de Jacobikerk en het stadhuis. Als ‘directeur van de klokwerken’ wist hij vele verbeteringen door te voeren in het Utrechtse klokkenbestand. Van Eyck ontwikkelde zich tot de grootste klokkendeskundige van zijn tijd en genoot op dit gebied internationale faam. Hij beschikte over een uitzonderlijk goed ontwikkeld gehoor, waarmee hij de klankstructuur van klokken wist te ontleden en hij ontdekte hoe klokken na het gieten zuiver gestemd kunnen worden.
Hij leerde dit aan de gebroeders Pieter en Francois Hemony, die zich dankzij deze kennis konden ontwikkelen tot de beste klokkengieters van die tijd. Nog altijd geldt een beiaard van Hemony als de Stradivarius onder de carillons. In Utrecht zijn Hemony- carillons te vinden in de torens van de Dom en de Nicolaïkerk.
Van Eyck is tegenwoordig vooral bekend als de blinde blokfluitvirtuoos die van het Utrechtse kapittel van Sint Jan een vorstelijke beloning ontving om de ‘wandelende luijden opt kerckhoff somwijlen savons mit het geluijt van sijn fluijtien te vermaecken’. Op het Janskerkhof speelde hij vooral variaties op de tophits van zijn tijd. Deze virtuoze blokfluitmuziek werd tussen 1644 en Van Eycks dood in 1657 door de Amsterdamse muziekdrukker Paulus Matthijsz uitgegeven onder de titel Der Fluyten Lust – hof. Van de twee bundels heette het eerste deel aanvankelijk Euterpe oft Speel- goddinne. Van Eyck droeg de muziek op aan zijn verre neef Constantijn Huygens. Tegenwoordig is van Eycks muziek wereldwijd geliefd en om haar virtuositeit ook gevreesd. Blokfluitisten beschouwen de blinde meester als hun ‘aartsvader’.
De Bossche Beiaardstichting
De Bossche Beiaardstichting is in 1992 opgericht door stadsbeiaardier Joost van Balkom en Jan Wijtmans, de toenmalige VVV-directeur van 's-Hertogenbosch. De doelstelling van de stichting is: 'Het stimuleren van de belangstelling voor de Bossche beiaarden en het bevorderen van een zo optimaal mogelijk gebruik ervan'. In 2021 kwam daar bij: het stimuleren van het luiden met de hand van de luidklokken van de Sint Janstoren. Dankzij de inspanningen van onze stadsbeiaardier Joost van Balkom is het vanaf 9 juli 2021 mogelijk om de zeven laagste klokken van de Sint Janstoren met de hand te luiden.
Organisatie
Bestuur: De Bossche Beiaardstichting bestaat uit 4 bestuursleden en twee adviseurs.
Onze missie is het stimuleren van de belangstelling voor de beiaardcultuur en in het bijzonder natuurlijk de Bossche beiaardcultuur: Vanaf de 15de eeuw heeft een bijna onafgebroken reeks van beiaardiers de St. Jans- en stadhuisbeiaard bespeeld. Het grote publiek is onvoldoende bekend met het feit dat in de Middeleeuwen de stad ’s-Hertogenbosch een beroemd klokkengieterscentrum was. Vanaf 2021 is de BBS betrokken bij het Jacob van Eyckfestival. De Van Eyck familie kwam tenslotte oorspronkelijk uit Den Bosch en vluchtte in de tachtigjarige oorlog naar Heusden. Misschien hebben Bosschenaren wat goed te maken, maar het Jacob van Eijck festival 2021 was een groot succes en de Heusdens wethouder van cultuur en de Bossche wethouder van erfgoed opende het festival in harmonie.
De doelstelling van de Stichting is het onder jong en oud bekend maken van deze traditie door onder meer het organiseren van beiaardconcerten en educatieve projecten. De beiaard en de beiaardier zijn (nog) onbekend doordat het instrument zich hoog in de toren bevindt. Tijdens beiaardconcerten presenteert de Stichting de beiaard als concertinstrument, waarbij regelmatig gebruik wordt gemaakt van een zogenaamde rijdende beiaard. De doelgroep die wij op het oog hebben is heel breed: van jong tot oud en al dan niet cultureel geïnteresseerd.
Programma Jacob van Eyck festival 2023
Donderdag 28 september
Opening van het festival
19.15 Luiden van de laagste zeven klokken van de Sint Jan.
19.30 opening
19.45 Openingsconcert door Joost van Balkom en Rinka van der Schans
Luisterplaats Plebanie, choorstraat 1 Den Bosch
Gratis toegang
Speciaal voor de derde editie van het Jacob van Eyck Festival hebben Rinka en stadsbeiaardier Joost van Balkom als openingsconcert een gevarieerd programma samengesteld met repertoire van zowel 300 jaar geleden als populaire muziek van de 21e eeuw.
Programma:
1. ‘Questa dolce sirena‘ van Jacob van Eyck (1589/ 1590 – 1657) door Joost
2.’A very special day’ van Willard A. Palmer (1917 – 1996) door Rinka
3. Popliedjes: ‘Love Song’, Sara Bareilles, ‘Stop de tijd’, Marco Borsato en ‘Laugh about it’, Racoon door Joost en Rinka
4. Fantasia en echo van Jacob van Eyck (1589/ 1590 – 1657) door Joost en Rinka
5. Prelude in D mineur van Muzio Clementi (1752 – 1832) door Rinka
6. ‘Every day’ van Carly Commando door Joost en Rinka
7. ‘Doen Daphne d’over schoone maeght’ van Jacob van Eyck (1589/ 1590 – 1657) door Joost
8. ‘Struggle for pleasure’ van Wim Mertens (1953) door Joost en Rinka
Rinka van der Schans genoot haar pianolessen aan de Muzerije
in 's- Hertogenbosch. Ze startte op achtjarige leeftijd met lessen bij Peter Zimmerman, Annelies Thijssen en Bart van Dongen. Inmiddels krijgt ze pianoles van de befaamde japanse pianoleraar Toru Oyama.
Via haar vader leerde zij de beiaard kennen en besloot ze beiaardlessen te volgen bij de stadsbeiaardier van 's- Hertogenbosch, Joost van Balkom. In vier jaar tijd ontdekte ze hoe divers het repertoire van een beiaardier kan zijn en haalt ze daar ook haar plezier uit. Ze heeft veel invloed gehad in de muziekkeuze van het openingsconcert.
Joost van Balkom studeerde klarinet aan het Brabants conservatorium bij Piet Jeegers, compositie aan het Koninklijk conservatorium bij Louis Andriessen, Frederic Rzewski, Diederick Haakma en Dick Raaimakers. Hij studeerde beiaard aan de l’école Française de carillon te Douai (Frankrijk) bij Jacques Lannoy. Hij behaalde daar in 1986 het diplôme maître carillonneur. Op het moment is hij werkzaam als beiaardier van ‘s- Hertogenbosch en Drunen en geeft hij klarinet- en saxofoonles bij verschillende kunstinstellingen. Hij schreef composities en arrangementen voor onder andere de festivals Oorproeven, November Music, Theaterfestival Boulevard, Jazz in Duketown, Bosch Parade, Gaudeamus muziekweek en Magisch Maastricht. Hij richtte twee muziekscholen en een beiaardschool voor amateurs op. Hij treedt regelmatig op in binnen- en buitenland, geeft nog steeds les in klarinet, saxofoon en beiaard. Daarnaast studeert hij dit jaar af als cultuurwetenschapper.
Vrijdag 29 september
14.00 – 16.00
Klokkenwandeling
Bij het stadhuis, markt 1
Op vrijdag 29 september aanstaande verzorgt het Bossche Klokkenluiders Gilde in het kader van het door de Bossche Beiaardstichting te organiseren Jacob van Eyckfestival een klokkenwandeling. De wandeling start om 14.00 uur op de Markt bij het Stadhuis, duurt ongeveer twee uur en eindigt op de Parade. Een kenner op het gebied van klokken leidt u langs verschillende gebouwen waar al dan niet zichtbaar nog klokken aanwezig zijn. Waar mogelijk laten we de klokken ook horen. De kosten van de wandeling bedragen € 10,- per persoon en u kunt zich aanmelden via info@klokluiden.nl en op de website: www.klokluiden.nl. kunt u terecht voor meer info. Voor meer info kunt u ook bellen: 06 – 14564870.
Tijdens de wandeling zullen we ingaan op het feit dat luid-, slag- en beiaardklokken al vele eeuwen onderdeel uitmaken van het dagelijkse leven in de stad en bij het feit dat ’s-Hertogenbosch ook bijna twee eeuwen lang een belangrijk klokkengietersstad is geweest.
De klokken van de twee beiaarden in de Bossche binnenstad strooien nog steeds hun muzikale klanken uit over de stad, de slagklokken geven nog steeds de tijd aan en de luidklokken waarschuwden voor naderend gevaar en onheil en belangrijke maatschappelijke gebeurtenissen. Ook riepen zij op tot gebed en deelname aan de religieuze bijeenkomsten in kerken en kloosters. Kortom: zij verkondigden lief en leed en geven klankkleur aan de stad en doen dat nog steeds.
Er was een tijd dat de klokken de hele dag door te horen waren, maar kerken en kloosters worden gesloten en daarmee verdwijnen klokken.
De wandeling voert langs plekken waar nog klokken al dan niet zichtbaar aanwezig zijn. We staan niet alleen stil bij die klokken en hun gieters, maar natuurlijk ook bij de geschiedenis van de betreffende gebouwen.
Carrousel op 4 beiaarden
In deze derde festivaleditie trekken vier beiaardiers in een carrousel langs vier beiaarden in Den Bosch, Drunen en Heusden. Steeds gelijktijdig geven ze in totaal 16 beiaardconcerten geïnspireerd op Jacob van Eyck!
Jasper Depraetere
Stadsbeiaardier in Lier (B)
Vrijdag 29 september, 19.15- 20.00, Sint Janstoren, Den Bosch
Zaterdag 30 september, 13.00, Stadhuistoren, Den Bosch
Zaterdag 30 september, 19.15, stadhuistoren, Heusden
Zondag 1 oktober, 13.00 , Sint Lambertuskerk, Drunen
Music, Maestro! Grootmeesters van Jacob Van Eyck tot nu.
Programma voor Heusden, Drunen en Sint-Janstoren Den Bosch (45’)
- Chaconne
uit vioolpartita nr. 2 in d klein (BWV 1004)
Johann Sebastian Bach (1685 – 1750)
- Variaties op een menuet van J.K.F. Fischer, KV. 179
Wolfgang Amadeus Mozart (1756 – 1791)
- Selectie uit “West Side Story”
Leonard Bernstein (1918 – 1990)
- Ciacona
Geert D’hollander (°1965)
Arrangementen: Bernard Winsemius (1, 2), Jasper Depraetere (3)
Music, Maestro! Grootmeesters van Jacob Van Eyck tot nu.
Programma voor stadhuistoren Den Bosch (45’)
- Suite I Pieter Bustijn (1649 – 1729)
uit IX suites pour le clavecin
- Prelude
- Allemande
- Courante
- Sarabande
- Gigue
Chaconne
Johann Caspar Ferdinand Fischer (1656 – 1746)
- Variaties op een menuet van J.K.F. Fischer, KV. 179
Wolfgang Amadeus Mozart (1756 – 1791)
- Selectie uit “West Side Story”
Leonard Bernstein (1918 – 1990)
- Jazz on bells
- La Mer Charles Trenet (1913 – 2001)
- Misty Erroll Garner (1921 – 1977)
- Fly me to the moon Bart Howard (1915 – 2004)
Arrangementen: Bernard Winsemium (1, 2, 3), Jasper Depraetere (4, 5)
Jasper Depraetere (°2000) was negen jaar, toen hij -op zoek naar een geschikt instrument- voor de eerste keer plaatsnam achter een oefenbeiaard. Het klikte meteen met het instrument én met leraar Koen Van Assche. Zo werd beiaard zijn eerste instrument aan de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans in Lier, waar hij later ook nog basgitaar en piano studeerde.
Omdat het naar meer smaakte, combineerde Jasper zijn studies in Lier vanaf dertien jaar met een opleiding aan de Koninklijke Beiaardschool in Mechelen, ook bij Koen Van Assche, waar hij in 2018 met glans afstudeerde.
Omdat hij er niet genoeg van kreeg volgde hij hogere muziekstudies voor beiaard aan Luca School of Arts, campus Lemmens in Leuven, bij Carl Van Eyndhoven.
Hij behaalde er in 2023 zijn masterdiploma beiaard en muziekeducatie. Hij vervolmaakt zich in het komende jaar nog als master in de kamermuziek.
In 2015 won hij de Internationale Jeugdbeiaardwedstrijd in Deinze. In 2016 werd hij voorzitter van de Lierse Beiaardvereniging en begon hij te concerteren in binnen- en buitenland.
2019 was een belangrijk jaar voor Jasper. Hij nam deel aan de prestigieuze Koningin Fabiolawedstrijd voor beiaard. Daar behaalde hij op 19-jarige leeftijd de tweede finaleplaats én de publieksprijs.
Hij concerteert in binnen- en buitenland, op beiaardfestivals (oa. Barcelona, Vilnius, Berlijn, Rotterdam, Dordrecht, Mechelen,…) en maakte in de zomer van 2020 zijn opwachting in Amerika tot corona daar een stokje voor stak.
Jasper is sinds 2020 begonnen als adjunct-stadsbeiaardier van Lier (België).
Het is zijn wens om de klokken telkens opnieuw tot leven te wekken door een gevarieerd repertoire en een verhalend en dynamisch spel.
Auke de Boer
Stadsbeiaardier Dokkum (NL)
Vrijdag 29 september, 19.15, stadhuistoren, Den Bosch
Zaterdag 30 september, 13.00, stadhuistoren, Heusden
Zaterdag 30 september, 19.15 ,Lambertustoren, Drunen
Zondag 1 oktober, 13.00 ,Sint Janstoren, Den Bosch
Beiaardconcert van Auke de Boer op de beiaard tijdens het Jacob van Eyckfestival 2023
met als thema ‘Toccata en lied’
Muziek die eertijds gespeeld werd ter verpozing voor Adel en Burgerij.
1. Toccata in G minor Joas de Sousa Carvalho
1745-1798
2. Engelsche Fortuyn Jan Pietersz. Sweelinck
1562-1621
3. Toccata in d minor Frei Jacinto do Sacramento
1712-1780
4. Suite Bergamasca Girólamo Frescobaldi
1583-1643
5. Toccata Giovanni Battista Pescetti
1704-1766
6. De Lof-zangh Marie Jacob van Eyck
ca. 1590-1657
7. Rondeau uit Suite no VI opera Prima Rynoldus Popma van Oevering
1692-1782
8. Antwerpse Toccata Daan Manneke
uit Antwerps liedboek 1544 *1939
Het viel eens hemels douwe
Wie wil hooren singhen
Ic seg adieu
9. Toccata (sonata) a Cimbalo Solo Sijbrandus van Noordt
1657-1701
Arrangementen: 1+3. Karel Keldermans, 2+4. Joke Brandsma, 5. Auke de Boer
6+7. Heleen van der Weel, 9.Timothy Hurd
Auke de Boer (Drachten 1954) studeerde koordirectie, kerkmuziek en schoolmuziek,
verder orgel bij Jan Jongepier en beiaard Bernard Winsemius.
Hij was muziekdocent aan het c.s.g. Liudger te Drachten. Daarnaast is hij stadsbeiaardier van Dokkum en organist aan de Grote- Martinuskerk in Dokkum. Ook geeft hij cursussen Kerkmuziek. Bij zijn afscheid als beiaardier van de stad Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen is hem de Erepenning van de stad Groningen èn de Academie toegekend.
Auke de Boer gaf recitals in binnen en buitenland, in Amerika , Canada en Nagasaki, Huis ten Bosch in Japan. Voor Huis ten Bosch (Japan) maakte hij arrangementen voor de daar aanwezige automatische carillons.
Gerda Peters
Stadsbeiaardier van Almere, Beverwijk en Voorburg (NL)
Vrijdag 29 september, 19.15, Stadhuistoren, Heusden
Zaterdag 30 september, 13.00, Sint Lambertuskerk, Drunen
Zaterdag 30 september, 19.15, Sint Janstoren, Den Bosch
Zondag 1 oktober, 13.00, Stadhuistoren, Den Bosch
- Dansend op weg naar van Eyck
- Rundtanz & Branle 15e/16e eeuws
- La Romanesca 1575
- Volte 18, 19 en 20 Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621)
- Jacob van Eyck (1590 – 1657)
- Questa dolce sirena
- Pavane Lacryme
- Fantasia
- Fantasia en echo
- Dansend verder de wereld in met muziek voor beiaard geschreven
- Jumper Ralley (Romanian dance for Carillon) Paul Takahashi (*1967)
- Tango for Carillon Alice Gomez (*1960)
- Dansje Jan Bezuijen (*1954)
- Domklokken Peter Parker (*1969)
Arrangementen zijn van Gerda Peters
Gerda Peters is geboren en getogen in het centrum van Haarlem. Zij is aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam afgestudeerd voor orgel en kerkmuziek. Vervolgens heeft zij met goed gevolg het staatsexamen piano afgelegd. In 2008 slaagde zij voor haar diploma Master of Music in Carillon aan de Nederlandse Beiaardschool (NBS) te Amersfoort. Gerda Peters is stadsbeiaardier van Almere, Beverwijk en Voorburg. Zij vervangt regelmatig collega beiaardiers en geeft door heel Nederland en in het buitenland concerten. Samen met Jessica Simonetti vormt ze ‘Duo Bellini’ (beiaard). Tevens heeft zij een privé lespraktijk (ook voor beiaard!) in de Bollenstreek.
Patrice en Michele Latour
Beiaardier van Rouen (FR)
Vrijdag 29 september, 19.15, Sint Lambertuskerk, Drunen
Zaterdag 30 september, 13.00, Sint Janstoren, Den Bosch
Zaterdag 30 september, 19.15, Stadhuistoren, Den Bosch
Zondag 1 oktober, 13.00, Stadhuistoren, Heusden
Programma
Drunen, Heusden, stadhuis Den Bosch
Chansons
Aux Champs-Elysées Mike Wilsh 1969 arr. Jakob De Vreese *
Hymne à l’amour Marguerite Monnot 1950 *
Auprès de mon mon arbre Georges Brassens 1955 *
Jacob van Eyck
Onse Vader, variations
Eerste Carileen, variations 1644
Toon van Balkom à Rouen, september 1920
Au clair de la lune chanson populaire
Lied ohne worte op62 n°6 Felix Mendelssohn 1843 arr. André Ranfaing / P. Latour *
Le carillon de Rouen Auguste Paray 1920
Credo du paysan Gustave Goublier 1917
Normandie
Ma Normandie Frédéric Bérat 1836
* à quatre mains
Programma
Sint-Jan
Chansons
Aux Champs-Elysées Mike Wilsh 1969 arr. Jakob De Vreese *
Hymne à l’amour Marguerite Monnot 1950 *
Jacob van Eyck
Onse Vader, variations *
Eerste Carileen, variations 1644 *
Toon van Balkom à Rouen, september 1920
Au clair de la lune chanson populaire
Lied ohne worte op62 n°6 Felix Mendelssohn *
Le carillon de Rouen Auguste Paray 1920
Credo du paysan Gustave Goublier 1917
Sjef van Balkom
Toccata voor beiaard
Normandie
Ma Normandie Frédéric Bérat 1836
* à quatre mains
Patrice Latour is stadsbeiaardier van de kathedraal van Rouen . Hij studeerde musicologie in
Rouen en in Parijs aan de Sorbonne. Hij is docent muziek aan het Lycée Jeanne d'Arc in
Rouen. Hij introduceerde daar de beiaard. Bij Jacques Lannoy studeerde hij aan de l’école
francaise de carillon te Douai beiaard. Hij gaf beiaardconcerten in Frankrijk, België,
Nederland, Duitsland, Ierland, Spanje, Quebec, de Verenigde Staten en Portugal. Hij richtte
het handbelkwartet Pyrgos op. Momenteel is hij ondervoorzitter van de beiaardvereniging
van Rouen en voorzitter van de Guilde des Carillonneurs de France. Bij het Jacob van Eyck
festival concerteert hij samen met zijn vrouw Michèle, die na lange tijd muziekles te hebben
gegeven, deel uitmaakt van het Pyrgos-kwartet en componeerde voor beiaard en handbellen.
Ze draagt "vier handen" bij aan beiaardconcerten.
Zaterdag 30 september
10.00 – 12.00
Workshop amateurbeiaard spelen
Sint Jan Den Bosch
Van tevoren aanmelden
Zaterdag 30 september is het mogelijk om op de Sint Jansbeiaard een workshop beiaard te volgen bij stadsbeiaardier van Den Bosch Joost van Balkom. Hij wordt ondersteund door een van zijn leerlingen, Rinka van der Schans. Natuurlijk is het dan mogelijk om zelf op de Sint Jansbeiaard te spelen.
In principe is deze workshop voor iedereen toegankelijk. Je hoeft dus geen muziekinstrument te kunnen spelen, of noten te kunnen lezen. Wil je verzekerd zijn van een plaats aan de beiaard? Dan kun je je het beste van tevoren opgeven bij De Bossche Beiaardstichting: bbs.klok.secretaris@gmail.com ter attentie van de secretaris. Wie het eerst komt wie het eerst maalt. Meedoen gaat op volgorde van aanmelding.
Over de Bossche Beiaardschool
Deze ochtend zullen ook leerlingen van de Bossche Beiaardschool acte de présence geven. De oprichting van de Bossche beiaardschool is een initiatief van stadsbeiaardier van 's-Hertogenbosch Joost van Balkom en de Bossche Beiaardstichting. In een tijd van digitale communicatie en rumoerige binnensteden staat het oude ambacht van de stadsbeiaardier onder druk. Vandaar dat zij d.m.v. een scholenproject voor de basisschool, "Hemelse Tonen", en naschoolse beiaardles een doorlopende leerlijn wilden creëren om zo de jeugd weer te interesseren voor een stukje cultureel erfgoed van de Lage Landen. Voor meer informatie over beiaardles: joost@vanbalkom.com of kijk op www.bosschebeiaardschool.nl
13.00 – 14.00
Dansen in de stad/ free dance class
Parade Den Bosch
Deelname gratis
Anne Horster (1964) studeerde o.a. van 1989 -1993 aan de Dansacademie Brabant voor docent dansexpressie. bewustzijn, intuïtie, improvisatie en eigenheid kenmerken haar dans en sessies.
Begin 2017 nam Anne het initiatief om iedere 1e woensdag van de maand te dansen op de klanken van de beiaard van de St. Jan. Een gratis dansevenement ontstond samen met Annerie van Asch en vaste dansers. Kijk op www.dansenindestad.nl voor meer informatie. Speciaal voor deze derde editie van het Jacob van Eyckfestival is een dance class op de klanken van de beiaard waar jij gewoon aan mee kan doen. Om 12:45 start de gezamenlijke opwarming op de Parade bij het bord. Om 13:00 uur start de beiaardier met spelen waar we vervolgens vrij op gaan dansen. Na afloop is er thee en wat lekkers voor de liefhebbers.
Geef je op via dansenindestad@gmail.com
14.00 – 15.00
Bossche klokkengieters van 1367 tot 1565, lezing van John Vermulst
Kringhuis, parade 12 Den Bosch
Gratis entree
In ‘s-Hertogenbosch zijn nog enkele klokken aanwezig van Bossche gieters waaronder eentje van Gobel Moer in het JBAC. In Heusden zijn nog klokken van Bossche gieters aanwezig waaronder een klok van Willem en Jaspar Moer in de Catharijnekerk.
Bossche klokken komen naast Nederland nog voor in Duitsland, Polen, België en Frankrijk. Frappant is ook dat er nog vrij veel grote klokken aanwezig zijn, zoals in Den Haag, Amsterdam, Arnhem, Keulen, Maastricht en Antwerpen.
De voordracht van John Vermulst gaat over het ontstaan van de klokkencultuur, de luidklok, de ontwikkeling tot de voorslag, beiaard, change ringing, over het vernietigen van de klokken tijdens oorlogen ( en omgekeerd: klokken gieten uit kanonnen)en uiteraard over de Bossche klokkengieters waaronder Jacobus van Helmont en zijn broers Willem van Helmont en Jan van Veghel, de gebrs. van Hyntham, de gebrs. Hoernken, Geert van Wou, Gobel Moer, zijn zonen en kleinzoon.
John Vermulst is inzetbaar geweest als docent Boschlogie. Eveneens heeft hij jarenlang mensen rondgeleid in de stad, in het stadhuis, provinciehuis, Zwanenbroedershuis, Sint Jan en Sint Janstoren. Tijdens de Covidperiode heeft hij veel onderzoek gedaan naar klokken van Bossche klokkengieters tussen 1367 en 1565. Opvallend was daarbij dat er nog 115 klokken van de Bossche klokkengieters uit dat tijdvak aanwezig zijn en die voor het merendeel nog worden gebruikt!
15.30 – 18.00
Entreeprijs: 12,50
Ontdek de magie van het luiden van de klokken in de toren van de Sint-Jan.
Ga mee en ontdek meer over de historie van de toren en haar klokken. Doe zelf mee en ervaar het gevoel van de cadans en het majestueuze geluid als de klokken met de hand worden geluid.
Sinds de restauratie van de Sint-Janstoren in 2021 is het weer mogelijk om de zeven laagst hangende klokken in de Sint-Jan met de hand te luiden, inclusief de 5750 kilo wegende Noteman. Dit was voor het laatst mogelijk in 1954.
Deze zeven klokken die nu weer met lange touwen te luiden zijn, vormen het Dorisch gelui van de jaren zeventig. Deze luidtouwen hangen op de tentoonstellingszolder van de toren. Met handluiden is een afwisselender geluid voor te brengen en gasten kunnen nu zelf worden betrokken bij dit bijzondere stukje cultureel erfgoed. De luidplaats is ingericht op de tentoonstellingszolder op de tweede verdieping
------
Voor het Jacob van Eijck Festival wordt een speciale demonstratie workshop georganiseerd waarmee deelnemers in de gelegenheid zijn om dit luidproces niet alleen van dichtbij te ervaren, maar er ook actief aan deel te nemen.
Je gaat zelf meewerken aan de voorbereiding en het omleggen van de touwen om de klokken en daarna help je mee de klokken te luiden.
Hoe ziet het programma eruit?
- Ontvangst en korte presentatie over de historie van de klokken in toren en uitleg over de workshop.
- Rondleiding in de toren met een speciale focus op de klokken en een adembenemend uitzicht over de stad vanaf de spits van de toren van de Sint-Jan.
- Voorbereiding voor het handmatig luiden; Omleggen van de touwen om de klokken.
- Handmatige klokken luidsessie onder begeleiding van ervaren klokkenluiders.
- Afronding en einde workshop.
Zondag 1 oktober
9.30 – 17.00
Brabantse blokfluitdag
Anton Pieckplein 71, Drunen
Een speciale editie van de jaarlijkse samenspeeldag voor blokfluitisten in Brabant:
op 1 oktober 2023 draait alles om de muziek van Jonkheer Jacob van Eyck (ca. 1590 – 1657).
In samenwerking met de Bossche Beiaardstichting én blokfluitensemble Seldom Sene hebben we een prachtig programma voor jullie samengesteld met masterclasses, samenspeelgroepen, een keuzeworkshop, een tuttirepetitie en een presentatie van alles aan het einde van de middag.
Er zijn kosten verbonden voor deelname aan deze speciale blokfluitdag. Voor meer informatie en het inschrijven kunt U vóór 1 juli mailen naar wen
|